Адам құқығы, бала құқығын қорғаудан басталады. Міне, адамның шыр етіп жерге түскен минутынан бастап, оның өмірін, денсаулығын, тыныштығын қорғап отырған заң бар. Сондықтан біз Ата Заңды құрметтейміз. Түркістан қаласында балалардың құқығын қорғау мақсатында құқық қорғау органдары арнайы кездесулер ұйымдастыруда. Түркістандық сақшылар мектеп жасындағы балалар мен және олардың ата аналарымен кездесіп, ана мен бала құқығы, отбасындағы әке құқығы секілді маңызды тақырыптарда әңгімелер қозғауда.
Түркістандық тәртіп сақшыларының айтуынша қалада балалардың құқық бұзушлығының алдын алу шаралары, түнгі рейдтер жиі өтуде. Ойын сауыө орындары мен көшелер, ойынханалар тексерілуде.
Балалар ересектер сияқты,негізгі қалаушы: сыйлау,қол тигізбеу және адамзаттық абыройын сақтау құқықтарына және бала дүниеге келген сәтінен бастап-ақ өзінің құқығына ие болады. Себебі, «Қазақстан Республикасының ең қымбат қазынасы-адам,оның өмірі,құқығы мен бостандығы»деп Қазақстан Республикасының Конституциясының 1-бабында айтылған. Мемлекеттік биліктің бастауы-халық. Яғни ,адам өзінің ойын ,пікірін еркін айтуға да құқылы.
Еліміз бойынша соңғы жылдары сот шешімімен балаларын бағып-қағу міндеттерін орындамаған үшін, саны мыңнан асқан ата-ана ата-аналар құқығынан айрылды, сонымен қатар, ата-аналар әкімшілік және қылмыстық жауаптылыққа да тартылып жатыр. Балаларға, әсіресе кішкентай балаларға зорлық-зомбылықтың үй, отбасы ішінде көрсетілуі көзге түсе қоймағандықтан, көп жағдайда мойындалмайды. Соңғы жылдары БАҚ-та балаларға қауіп-қатер сыртта жүргенде бөгде адамдар тарапынан төнеді деген жалған пікір қалыптастыру үрдісі байқалуда.
Адам құқықтары жөніндегі қазіргі бар құқықтық құжаттар негізгі мәні балалық проблемасы болып табылатын, осы проблемаларға қатысты талқылануы мүмкін өзінің жиынтығында үлкендер қалай қорғалса, балаларды да солай қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған. Мектеп арасындағы балалар объектісі болатын дене жарақаттары мен басқа да адамгершілікке жат және қадір-қасиетін қорлайтын қарым-қатынас ұзақ уақыт сақталып келеді және белгілі бір шыдамды қоғамда осы күнге дейін сақталып келеді, олай болса, БҰҰ Баланың құқықтары жөніндегі комитеті, атап айтқанда, «балалар мектеп табалдырығын аттай отырып, өздерінің адамдық құқықтарын жоғалтпайды» деп атап көрсетті.
Сондай-ақ зорлық-зомбылық, дәлірек айтқанда, зорлық-зомбылықтың әр түрлі түрлері мұғалім/оқушыларға қатысты оқу орнына, білім деңгейіне және т.б. тән, мектепте қандай да бір ерекше феномен ретінде қадағаланбайтындығын атап өткен жөн, ол қоршаған жағдайларға, атап айтқанда, экономикалық, әлеуметтік, саяси факторларға, отбасындағы жағдайға байланысты болмай отыр, зорлық-зомбылықтың (оның әр түрлі нысандарының) пайда болуы ретінде де, оны ескерту ретінде де жәрдемдесуі мүмкін. Сондықтан зорлықтың түрлі нысандарының пайда болу себептері туралы мәселеге мектептің ерекше түпмәтіні ретінде қарауға болмайды, өйткені керісінше оны талдау үшін интербелсенді, жүйелі көзқарас қажет. Мектеп арасындағы шеңберден тыс зорлық-зомбылық проблематикасын қараған кезде мектеп тыйым салған мектепте жүзеге асырылатын алдын алу немесе қуғын-сүргін шаралары шығады деп түсінуді білдіреді және мұның зорлықты тудыратын экономикалық, әлеуметтік, отбасылық және мәдени проблемалардың түпмәтінінен толық үзіп алынуына қарай болмашы ғана қызығушылықты білдіруі мүмкін. Мемлекет қызметі мен отбасыларды мемлекеттік қолдау бала отбасында және одан тыс тап болатын зорлық көру қаупін мұқият және жан-жақты бағалау негізінде жүзеге асырылуға тиіс.
Күнделікті өмірде баланың құқығын таптаған сан мың ата-аналар құқығынан айрылып, жазаға тартылуда, қылмыстық жауапқа алынуда. Баланың құқығы әр түрлі жағдаяттарда бұзылып, белең алуда. Мәселен, балаларға қауіп-қатер сыртта жүргенде, мектеп уақытысында болатын дене жарақаттары мен басқа да адамгершілікке жат, қадір-қасиетін қорлайтын қарым-қатынаста сипат алуда.Ал, БҰҰ Баланың құқықтары жөніндегі комитеті «балалар мектеп табалдырығын аттай отырып, өздерінің адамдық құқықтарын жоғалтпайды» деп атап көрсетті.
Қазіргі таңда балаларды зорлық-зомбылықтан арылтуға әсіресе жанұяның ықпалы зор, өйткені «отан отбасынан басталады» деген жақсы сөз бар.
Қорыта келе, бала-өмірдің гүлі. Сол бақтың жайқалуы да, болмаса тапталуы да құқықты білмеуден, құлақты оң түрмегеннен екенін ұмытпайық, қадірлі достар!
